RAAS Kan Basıncı Kontrolü
Kan basıncının düzenlenmesinde görev alan renin anjiyotensin sistemi, Aldosteron ile sodyum geri emilini arttırarak ve anjiyotensin 2 ile kan damarlarını büzüştürerek mükemmel bir şekilde kan basıncını yükseltir. Homeostazisi sağlamak yegane amaçtır. Bunları inceleyelim.Aldosteron : Böbreklerden sodyum geri emilimini ve potasyum atılımını arttırır. Barsak lümeninden Na emilimini arttırıcı etkisi de vardır. Böylece kanda artan sodyum kan volümünü arttıracaktır.
Renin böbrekte jukstaglomerüler hücrelerden prorenin(inaktif form) olarak sentez edilir ve depolanır. Jukstaglomerüler hücreler, glomerülün hemen proksimalinde bulunan özelleşmiş düz kas hücreleridir. Böbrek arter basıncı azalınca depo edilen renin salıverilir. Renin vazokaktif bir madde olmayıp bir enzimdir.
Renin anjiyotensinojeni enzimatik olarak anjiyotensin 1'e dönüştürür. Anjiyotensin 1 hafif düzeyde vazokonstriktür etkiye sahiptir, ancak tek başına kan basıncını arttırıcı etki gösteremez. Renin 30-60 dakika boyunca enzimatik işlevini sürdürür. Oluşan anjiyotensin 1, kan dolaşım sistemi aracılığıyla akciğerlere gelir. Akciğerde önemli bir enzim olan ACE(anjiyotensin converting enzym) enzimi, Anjiyotensin 1'i Anjiyotensin 2'ye dönüştürür.
Anjiyotensin 2 çok güçlü vazokonstriktür olmasına rağmen kan dolaşımında ömrü ancak 1-2 dakika arasıdır. Ardından anjiyotensijenazlar aracılığıyla yıkılır.
Renin anjiyotensin sistemi
Anjiyotensin 2 şekilde kan basıncını arttırır. İlk olarak yüksek derecede arterler için vazokonstriktür etki gösterirken venlerde hafif düzeyde vazokonstriktür etki gösterir. Arterlerde olan daralma periferik vasküler direnci arttırır. Venlerde olan daralma ise kalbe dönen kan hacmini arttırır. Anjiyotensin 2 ikinci olarak böbreklere etki ederek su ve tuz atılımını azaltıcı etki göstererek kan volümünü arttırır.Anjiyotensin 2'nin böbrekler üzerine etkisi aldosteron hormonu sentezini uyararak ve direkt olarak kendisi böbreklere etki eder. Aldosteron hormonun görevinden kısaca bahsetmiştik. Böbreklerden sodyum geri emilimini arttırıcı etkisi bulunmaktadır. Aldosteronun en güçlü uyarıcısı hiperkalemi(hiperpotasemi) ardından anjiyotensin 2'dir.Anjiyotensin 2, arter basıncını uzun dönemde arttırıcı etki gösterir. Bu etkiyi kan volümünü arttırıcı etkisi sayesinde yapar.
Renin anjiyotensin sisteminin tamamen aktifleşmesi için gereken süre 20 dakikadır.
Renin Anjiyotensin Sistemi |
1 Yorumlar
Renin anjiyotensin sistemi'nin venlerde hafif düzeyde vazokonstriktür etki gösterdiğini bilmiyordum ama 2 çeşit etki gösterdiği aklımdaydı bu faydalı bilgi için teşekkürler :) konularınızı takipteyim.
YanıtlaSil